Guma NBR – jakie ma właściwości?

Guma NBR, znana także jako kauczuk akrylonitrylo-butadienowy, jest jednym z najczęściej używanych materiałów gumowych w przemyśle. Dzięki swojej wszechstronności znajduje zastosowanie w wielu sektorach, od motoryzacji po branżę chemiczną. Popularność gumy NBR wynika z jej unikalnych cech, które czynią ją materiałem niezastąpionym w trudnych warunkach pracy. W dalszej części wpisu przyjrzymy się szczegółowo, czym jest guma NBR, jakie są jej właściwości i zastosowanie, a także zaprezentujemy jej rodzaje.

Czym jest guma NBR?

Guma NBR (Nitril Butadiene Rubber) to syntetyczny elastomer powstający z połączenia butadienu i akrylonitrylu. Nazywa się ją również gumą olejoodporną lub gumą nitrylowo-butadienową. Jej cechy sprawiają, że jest ona niezwykle popularna w wielu dziedzinach przemysłu. Proces produkcji gumy NBR został zapoczątkowany w latach 30. XX wieku, a od tego czasu materiał ten zyskał ogromne uznanie.

Sposób produkcji gumy NBR

Produkcja gumy NBR opiera się na polimeryzacji butadienu i akrylonitrylu. To pozwala na uzyskanie materiału o wysokiej odporności chemicznej i mechanicznej. Polimeryzacja emulsyjna to najczęściej stosowana metoda wytwarzania tego elastomeru. W trakcie produkcji ważną rolę odgrywa odpowiednie dobranie proporcji akrylonitrylu, ponieważ to właśnie ten składnik wpływa na finalne właściwości produktu, w tym elastyczność i odporność na oleje. Do wyrobu gumy NBR potrzebne są też woda, emulgator lub mydło, butadien oraz aktywator generujący rodniki. Po zakończeniu polimeryzacji uzyskany materiał można formować w różne kształty w zależności od przeznaczenia.

Rodzaje gumy NBR

Guma NBR występuje w kilku wariantach, które są dostosowane do różnych warunków eksploatacyjnych. Oprócz standardowego rodzaju materiału wyróżnić można również kauczuk nitrylowy uwodorniony, znany też pod nazwą HNBR. Produkt ten charakteryzuje się dużą odpornością na wysokie temperatury, a także działanie czynników atmosferycznych. Kolejnym rodzajem jest karboksylowany nitryl, czyli XNBR. Cechą charakterystyczną tego materiału jest wysoka odporność na ścieranie. Na rynku dostępne są również:

  • guma NBR polimeryzowana na zimno,
  • guma NBR polimeryzowana na gorąco,
  • guma NBR wiązana z antyoksydantem,
  • usieciowana guma NBR polimeryzowana na gorąco.

Guma NBR – właściwości

Guma NBR to materiał wyróżniający się wieloma przydatnymi właściwościami, które czynią go niezastąpionym w rozmaitych sektorach przemysłu. Najważniejszą cechą tego produktu jest wyjątkowa odporność na działanie olejów, smarów i substancji chemicznych, w tym kwasów, zasad oraz paliw. Ponadto niestraszne mu węglowodory alifatyczne, lekkie oleje opałowe czy płyny hydrauliczne – m.in. HSA, HSB i HSC. Dodatkowo guma NBR wykazuje wysoką wytrzymałość mechaniczną. To zapewnia jej odporność na ścieranie, rozciąganie i pękanie. Dzięki swojej elastomerowej strukturze materiał utrzymuje elastyczność w niskich temperaturach (nawet w -40°C) i posiada dobrą stabilność cieplną, wytrzymując temperatury powyżej 100°C.

Guma NBR jest w małym stopniu odporna na ozon i warunki atmosferyczne. Poza tym cechuje się niestabilnością w kontakcie z chlorowanymi i aromatycznymi węglowodorami. W przypadku gumy NBR właściwości wskazują także na brak odporności na HSD i płyny hamulcowe, które w składzie mają glikole.

Jakie jest zastosowanie gumy NBR?

Guma NBR ze względu na swoje właściwości jest wykorzystywana na szeroką skalę w wielu gałęziach przemysłu. W motoryzacji materiał ten jest używany do produkcji uszczelek, podkładek, przewodów paliwowych, pasów transmisyjnych czy elementów układów hamulcowych. W przemyśle petrochemicznym z gumy NBR wyrabia się różnego rodzaju węże, uszczelnienia, membrany i pokrycia ochronne. Z kolei w branży hydraulicznej materiał ten sprawdza się do produkcji uszczelnień do systemów ciśnieniowych. Prezentowany produkt wykorzystywany jest również w sektorze medycznym i laboratoryjnym. W tym przypadku robi się z niego rękawice ochronne, które są odporne na działanie substancji chemicznych. Ponadto z gumy NBR produkuje się:

  • osłony kabli,
  • wałki do drukarek,
  • skóry syntetyczne,
  • węże spożywcze,
  • opony,
  • dętki,
  • zderzaki,
  • o-ringi.

Guma NBR – podsumowanie

To zaawansowany technologicznie materiał o licznych zastosowaniach, które przez cały czas się zwiększają. Elastyczność gumy NBR i inne jej właściwości sprawiają, że świetnie sprawdza się ona w miejscach o specyficznych wymaganiach. Co więcej, ciągły rozwój produkcji oraz mnogość odmian pozwalają na łatwe dopasowywanie tego produktu do konkretnych projektów.